Hygiëne en infectiepreventie zijn geen bijzaak in de huisartsenpraktijk; ze bepalen dagelijks de kwaliteit en veiligheid van zorg. In een nieuwe podcastaflevering van Is er ook een doktersassistent in de zaal? duiken we in de nieuwste richtlijnen en de praktische uitvoering ervan In de studio schuiven Miriam, specialist infectiepreventie, en Annet, doktersassistent in Beusichem aan bij. Hun inzichten zijn meteen toepasbaar, precies waar jij iets aan hebt.
Sinds oktober 2025 zijn de regels rondom handalcohol aangepast. De basis is simpel: handalcohol gaat vóór handen wassen. Alleen bij het begin van je dienst, voor het eten en na toiletbezoek kies je bewust voor water en zeep. Handalcohol is vriendelijker voor de huid, droogt minder uit en laat zelfs een verzorgend laagje achter. Maar voelt dat laagje als te veel aanwezig? Dan is wassen alsnog nodig. Soms moet je die film even weghalen om weer schoon te kunnen starten.
De dagelijkse valkuilen in de praktijk
Klinkt eenvoudig, maar de praktijk zit vol kleine details met grote gevolgen. Denk aan lange mouwen, sieraden, ringen, horloges, loshangend haar of kleding die in de weg zit. Sinds de coronaperiode is de aandacht voor hygiëne gelukkig toegenomen, maar routines sluipen er net zo makkelijk weer in. Juist daarom helpt het om alert te blijven op je eigen gewoontes én die van het team.
Handschoenen: handig, maar geen garantie
Veel doktersassistenten grijpen snel naar handschoenen, maar ze beschermen niet volledig. Gebruik ze alleen wanneer dat medisch nodig is. Denk aan urine, Hb, uitstrijkjes en andere ‘natte’ of ‘vieze’ handelingen. Belangrijk: na gebruik altijd handhygiëne toepassen. Handschoenen zijn een hulpmiddel, geen vervanging.
Instrumenten schoon? Dat begint vóór de autoclaaf
In de praktijk komt het neer op consequent stappen zetten: instrumenten direct verzamelen, in water met reinigingsmiddel laten weken, zorgvuldig borstelen, goed drogen, verpakken in laminaatzakjes en dan pas de autoclaaf in. Duurzame alternatieven zijn nog beperkt, maar microvezeldoeken en selectiever desinfecteren helpen al om milieubelasting te verminderen.
Wat levert dit jou op?
Een veilige werkplek, minder risico op infecties en een professionelere uitstraling naar patiënten. Hygiëne zit ’m in kleine keuzes die samen een groot verschil maken voor jou, je team en iedereen die binnenloopt.
Praktische kernpunten op een rij:
- Begin bij bewustwording: wanneer kies je voor handalcohol en wanneer voor water en zeep?
- Handschoenen: alleen bij noodzaak en altijd handhygiëne erna;
- Instrumenten volledig reinigen en drogen vóór de autoclaaf;
- Nooit naalden recappen. Gooi ze direct weg;
- Alleen desinfecteren bij verontreiniging met lichaamsmateriaal.
Luister de aflevering
Nieuwsgierig naar de volledige uitleg, voorbeelden en praktische ervaringen uit de huisartsenpraktijk? Luister de aflevering Hygiëne onder de loep via jouw favoriete podcastapp.
