NVDA Expertgroep Seksuele gezondheid

Mijn werk als doktersassistent in de Academische Huisartsenpraktijk kreeg extra verdieping toen ik mij ging specialiseren in seksuele gezondheid. Toen ik ruim 10 jaar geleden mijn soa-spreekuur begon was er voor doktersassistenten nog niets op het gebied van seksuele gezondheid. Door vallen en opstaan ontwikkelde ik mij van pionier tot professional in de seksuele gezondheid. Prima gelukt, maar dat moest voor andere doktersassistenten die ook een soa- of seksuele gezondheid-spreekuur wilden toch gemakkelijker kunnen. Dat was voor mij de motivatie om een expertgroep seks-soa voor doktersassistenten op te richten.

Al gauw vond ik een aantal enthousiaste seks-soa-doktersassistenten die net zo gedreven waren als ik om het onderwerp seksuele gezondheidzorg in Nederlandse huisartsenpraktijken op de kaart te zetten. Het geeft mij enorm veel energie om samen met mijn collega-experts les te geven, protocollen en scholingen te ontwikkelen en doktersassistenten op weg te helpen naar kwalitatief goede seksuele gezondheidspreekuren. We hebben in de afgelopen 5 jaar al enorm veel bereikt en zijn nog lang niet uit ontwikkeld. We begonnen als NVDA-Expertgroep Seks-Soa, eerst vooral gericht op het opzetten van soa-spreekuren. Inmiddels hebben we onze focus verbreed naar alle aspecten van seksuele gezondheid. Ik ben er dan ook trots op dat dat vanaf nu ook zichtbaar is in onze naam NVDA-Expertgroep Seksuele Gezondheid.

Het werk voor de NVDA-Expertgroep Seksuele Gezondheid doe ik naast mijn doktersassistentenwerk bij de Academische Huisartsenpraktijk. Hier draai ik naast mijn doktersassistentenwerk nog steeds met veel plezier soa-spreekuren en doe daarbij ook steeds meer PrEP-zorg, waarmee we ook vanuit de huisartsenpraktijk bijdragen om hiv de wereld uit te helpen. Alles volgens steeds weer de nieuwste richtlijnen en protocollen.
Dat is ook het mooie van het werk in de Seksuele Gezondheidzorg: je bent nooit uit geleerd en kunt je altijd weer verder ontwikkelen. Dat is precies waarom ik zo veel voldoening haal uit dit seksuele gezondheidswerk: het wordt nooit saai!

Iedere patiënt, elk consult is weer anders en seksuele gezondheid vraagt nog meer dan alle andere onderwerpen in de huisartsenpraktijk om zorg op maat. En dat zorg maat leveren is mij precies op het lijf geschreven. Net als scholing op maat leveren. Zo hoop ik nog heel veel patiënten en ook doktersassistenten verder te kunnen helpen op het gebied van Seksuele Gezondheid.

Na in 1991 de HBO-v te hebben afgerond, ben ik in de daaropvolgende jaren gaan werken als wijkverpleegkundige, groepsleider bij mensen met een verstandelijke beperking en verpleegkundige op de oncologie afdeling.

In 2007 werd ik door een vriendin gevraagd om haar een dag uit de brand te helpen bij de huisartsenpraktijk in de Schilderswijk en… ik was gelijk verkocht. Wat een geweldig leuke baan was dat: doktersassistent. Ik heb veel moeten leren want een verpleegkundige is niet gelijk ook doktersassistent.

In September 2015 ben ik de opleiding Seksuele Gezondheid in de huisartspraktijk gaan volgen. Ik wist het gelijk: hier ligt mijn hart, hier ligt mijn passie, hierdoor krijg ik zoveel extra plezier in mijn werk. Tijdens een dag van Soaaids Nederland kwam ik Alie v.d. Heide tegen, hoorde van haar idee voor een expertgroep en heb mij gelijk aangemeld. En zo is in 2016 de NVDA-Expertgroep Seks-Soa opgericht.

Ik heb enorm veel steun van de huisartsen gekregen en mocht, onder hun supervisie, een eigen spreekuur opzetten.  In eerste instantie alleen soa klachten, daarna ook anticonceptie. Daar kwam weer later Prep bij, onder supervisie van de SeksHag arts van een andere praktijk. Nu ook kleine seksuele klachten, vandaar dat ik de post Hbo-opleiding Seksuologie ben gaan volgen om beter gefundeerd te zijn.

Als lid van de expertgroep geef ik les op ROC’s (echt zo leuk om aanstormende doktersassistenten te motiveren om seksualiteit ter sprake te brengen/over na te denken), geef les aan onderwijsinstellingen voor doktersassistenten (leerpunt Koel, DokH) werk samen met Rutgers en Soaaids Nederland. Ik heb contact gelegd met de GGD(CSG) Haaglanden waardoor ik laagdrempelig contact met hen heb en ben aandachtfunctionaris voor Nu Niet Zwanger geworden.

Dit allemaal om goede zorg te leveren zodat de patiënt optimaal wordt behandeld, voorgelicht en zelf regie kan houden of leren dragen voor zijn/haar seksuele gezondheid.

Seksuele gezondheid een belangrijk onderdeel is van wie we zijn. Seksueel gezond, is meer dan alleen soa-vrij zijn en wel of geen kinderen krijgen. Het gaat ook vooral over je zelf kunnen zijn; als man, als vrouw als transgender of intersekse. Zijn wie JIJ bent. In hoe je eruit ziet, hoe je je kleed, tot wie je je aangetrokken voelt en op wie je verliefd wordt. Seksueel gezond zijn is dus meer dan alleen fysieke gezondheid. En ook meer dan alleen mentaal gezond zijn. Het heeft een overlap met beide.

In gesprek over een soa gaat het bijna nooit alleen over de chlamydia, herpes genitalis of andere soa zelf, maar ook vaak over wat een soa teweegbrengt binnen een relatie. Over de onzekerheid, angst en schaamte.

En in een gesprek over anticonceptie gaat het vrijwel nooit alleen over het middel of de methode zelf, maar ook vooral over waarom die methode op dit moment het meest geschikt lijkt of is.

Tijdens een consult over seksuele gezondheid leer je iemand een beetje kennen. Je leert over zijn/haar normen en waarden, de opvoeding en culturele achtergrond en de ideeën en opvattingen over wat seksueel gezond zijn voor hem/haar betekent. Dit gebeurt niet zo snel bij andersoortige consulten.

Als iedere doktersassistent (en praktijkondersteuner) zulke ervaringen zelf tijdens een spreekuur op kan doen, dan gaat de seksuele gezondheidszorg vooruit. Samen zorgen we dan voor goede seksuele gezondheid. En hier draag ik graag mijn steentje aan bij!

Zinzi Mol:

• Werkend bij de Sense/Aids Soa Infolijn onderdeel van Soa Aids Nederland. Tevens betrokken bij de Digitale Leerweken, de scholing ‘Seksuele Gezondheid in de Huisartsenpraktijk’ en het Nationaal Congres *Soa*Hiv*Seks.
• Voorheen werkte ik als praktijkondersteuner bij een Gezondheidscentrum in Amsterdam Zuidoost. Hier had ik o.a. een seks en soa spreekuur.

5 jaar geleden heb ik samen met Marieke de opleiding Seksuele gezondheidszorg in de huisartsenpraktijk gevolgd bij SOAAIDS NL. Vanuit die opleiding werd ik gevraagd of ik mee wilde doen aan het filmpje Kruisbestuiving wat te zien is op de website van Soaaids. Samen met Zinzi! Onze expert uit Amsterdam.

Het filmpje werd opgemerkt door Alie en zo werd ik benaderd of ik mijn bijdrage wilde leveren aan de expertgroep. Maar natuurlijk wil ik dat! Wat een eer!

Als doktersassistent zijn wij in de praktijk laagdrempelig te benaderen en hebben vaak genoeg tijd om goed te luisteren en een band op te bouwen met patiënten. Het is niet alleen het afnemen van een anamnese wat je doet tijdens je consult. Het is meer dan dat. Juist met dit onderwerp is vertrouwen en veiligheid key. En daarvoor is tijd nodig. Een tijdsinvestering die zich terugvertaalt in kwaliteitslevering.

Ik zit ook in de Expertgroep, omdat ik het leuk vind om samen casussen te bespreken en ervaringen uit te wisselen. Bijzondere consulten delen we altijd met elkaar omdat we ons ervan bewust zijn dat we veel van elkaar kunnen leren. Het vertrouwen en de herkenning die je dan van elkaar krijgt, schept echt een band. En we kunnen samen ook goed elkaars grenzen in de gaten houden. Ook dat is fijn. Het zijn echt zulke lieve collega-expertgroepsleden. Het is altijd een feestje om elkaar te zien met iedere keer wat lekkers uit een andere provincie.

Als je uitdaging zoekt in je werk en je ben aangetrokken tot het specialisme seksuele gezondheid, durf!

Ik ben er trots op om deel te mogen uitmaken van onze landelijke expertgroep seksuele gezondheid. De kracht van onze groep zit in het uitwisselen van kennis en het delen van ervaringen, samen met de collega-experts, maar ook samen met vele zorgprofessionals op dit gebied, zoals o.a.Soaaids Nederland en de GGD.

Hierdoor blijf je verdieping houden in de seksuele gezondheidszorg. En dit dan te mogen uitdragen ervaar ik als een grote toegevoegde meerwaarde in mijn beroep als doktersassistent.

Irma Kersten:

• Contactpersoon Gelderland NVDA expertgroep Seksuele gezondheid
• Deskundige Seksuele Gezondheid in de huisartsenpraktijk
• Verzorgt seksuele gezondheid-scholing voor doktersassistenten
• Geeft seksuele gezondheid-gastlessen voor doktersassistenten in opleiding

Nadat ik in 2014 een nascholing heb gevolgd van Alie over een eigen Soa spreekuur voor de doktersassistente was ik meteen laaiend enthousiast, dit wilde ik ook gaan opzetten in mijn praktijk! Samen met een collega zijn we begonnen: we hebben het protocol bij Alie opgevraagd, we hebben met een consult meegekeken en samen met een huisarts goede afspraken gemaakt. Nu zoveel jaren later zie ik dat het hebben van een eigen soa/seksuele gezondheidsspreekuur zoveel toegevoegde waarde heeft.

Voor zowel voor mijzelf, voor mijn eigen ontwikkeling binnen het vak doktersassistent, als wel voor de patiënt. Ik ben laagdrempelig benaderbaar, ik heb meer tijd dan de huisarts om e.e.a. goed uit te vragen en door te nemen met de patiënt en ik kan de huisartsen ontlasten door deze consulten over te nemen.

Al snel nadat ik was begonnen met mijn eigen Soa spreekuur heb ik de opleiding Seksuele Gezondheid gedaan, toen nog via Soa Aids Nederland en werd ik door Alie gevraagd om lid te worden van de expertgroep.

Ik ben vanaf de oprichting lid van de expertgroep en wat hebben we veel bereikt in deze eerste 5 jaren. Het geeft me energie en voldoening om mijn kennis met vakgenoten te delen. Samen met mijn collega expertgroep leden willen we ervoor zorgen dat de Soa/seksuele gezondheid-zorg in de eerste lijn wordt geoptimaliseerd.

Werkzaam als doktersassistente in een huisartsenpraktijk en 5 jaar lid van de NVDA Expertgroep.
Het SOA/Seksuele gezondheid-spreekuur is 5 jaar geleden onderdeel geworden van mijn assistentenspreekuur nadat ik met Alie en Astrid de opleiding ‘Seksuele gezondheid in de huisartsenpraktijk’ heb gevolgd.

Ik zie het echt als een verrijking van mijn vak als doktersassistent. Doordat we als doktersassistent laagdrempelig benaderbaar zijn en voldoende tijd hebben voor deze consulten, kunnen we patiënten zo goed mogelijk ondersteunen en adviseren als ze zich op hun kwetsbaarst opstellen. Dit onderdeel van mijn vak geeft mij dusdanig voldoening dat ik mijn kennis graag wil overbrengen op andere doktersassistenten om zo de SOA/Seksuele gezondheidszorg in de huisartsenpraktijken te bevorderen.