Griepvaccinatie
Jaarlijks start in het najaar het Nationaal Programma Grieppreventie Volwassenen. Ongeveer 5 miljoen mensen met een verhoogd risico ontvangen een uitnodiging van hun huisarts voor de gratis griepprik.
De jaarlijkse griepprik beschermt tegen ernstige gevolgen van de meest voorkomende griepvirussen. Mensen die een griepprik halen, hebben minder kans om griep te krijgen.
Ben je huisarts, doktersassistent of in een andere functie werkzaam binnen de huisartsenpraktijk? Raadpleeg dan de NHG-praktijkhandleiding bij de uitvoering van het Nationaal Programma Grieppreventie.
Belangrijkste wijzigingen griepvaccinatie 2022
- Op advies van de Gezondheidsraad is de indicatiestelling voor de griepgroep herzien. Enerzijds is er een aantal groepen toegevoegd, anderzijds is het aantal (handmatig) ‘te beoordelen’ indicaties (onder leiding van een expertpanel van NHG en RIVM) drastisch verminderd.
- Er is geen interval meer nodig tussen de griep- en/of pneumokokkenvaccinatie en de COVID-19-vaccinatie.
- Bij mensen met (morbide) obesitas is het advies om te vaccineren met naalden van 38 mm.
- Door de uitbreiding met de nieuwe doelgroepen (Gezondheidsraadadvies 2021) is wilsbekwaamheid/wilsonbekwaamheid vaker relevant. Dit komt omdat er meer kinderen uitgenodigd worden door toevoeging van de aandoeningen epilepsie en psychomotore retardatie. Ook de doelgroep van mensen met een verstandelijke beperking is uitgebreid.
Een uitgebreidere toelichting op de aanpassingen staat in de NHG-Praktijkhandleiding Griepvaccinatie.
Geïndiceerde patiënten die mogelijk niet in het HIS te selecteren zijn en onverhoopt geen uitnodiging hebben ontvangen, kunnen zich bij hun huisarts melden voor een griepvaccinatie. Het gaat dan om patiënten met morbide obesitas en patiënten met longschade als gevolg van COVID-19. Bij deze laatste groep moet de longarts de indicatie stellen. Patiënten die meer dan 22 weken zwanger zijn (zonder medische indicatie) kunnen zich eveneens bij de huisarts melden tot 31 december 2022. Er is een bureaukaart voor de griepvaccinatie voor zwangere vrouwen.
Speciale e-learnings
De SNPG, het NHG, de NVDA en het RIVM hebben een e-learning Griepvaccinatie in de praktijk ontwikkeld. Deze e-learning helpt en adviseert bij de organisatie en uitvoering van de griepvaccinatie. De module is ontwikkeld voor iedereen die de griepcampagne in de praktijk uitvoert. In deze e-learning vind je alle stappen die nodig zijn voor een succesvolle griepcampagne.
Medische Scholing heeft een e-learning over ‘Communicatie rondom vaccinatie – Hoe ga ik met vaccinatietwijfelaars in gesprek?’. Twijfelaars werden regelmatig bestempeld als andersdenkend, anti-vaxer of een ‘wappie’. Het is goed om hierop te reflecteren en te kijken of we onze communicatie anders hadden moeten aanpakken. En dit heeft ook effect op gesprekken over andere vaccinaties. Hoe kun je nu een goed gesprek voeren over vaccinatie, en in het bijzonder met iemand die veel vragen of twijfel heeft, of er uitgesproken sceptisch tegenover staat? In deze scholing krijg je, op basis van wetenschappelijk onderzoek, concrete adviezen en tips.
Thuis de griepprik geven
Een doktersassistent mag bij patiënten thuis de griepprik geven. Mits aan een aantal voorwaarden is voldaan.
Die voorwaarden hebben te maken met de Wet BIG.
Zoals elke injectie is ook de influenzavaccinatie een ‘voorbehouden handeling’ in de zin van de Wet BIG. De arts mag opdracht geven aan een praktijkmedewerker tot het uitvoeren van een injectie (ook de influenzavaccinatie) onder de volgende voorwaarden:
- De medewerker aan wie de opdracht wordt gegeven, is bekwaam deze uit te voeren. ‘Bekwaamheid’ houdt in dat de assistent de handeling naar behoren uit kan voeren, dat ze goed geïnstrueerd is, kennis van de context heeft en mogelijke complicaties kan herkennen.
- De opdrachtgever is zeker van deze bekwaamheid (in officiële taal: ‘de opdrachtgever heeft zich van deze bekwaamheid vergewist’).
- De opdrachtgever (huisarts) heeft toezicht en mogelijkheid van tussenkomst ‘voldoende verzekerd’.
Preventie Maatwerk, als gezamenlijk project opgezet door Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) en Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) geeft enkele tips om aan deze laatste voorwaarde (voldoende verzekering van toezicht en tussenkomst) te voldoen:
- Van tevoren moet zijn besproken wat de beste werkwijze is in het geval van complicaties.
- Bij voorkeur moet dit schriftelijk worden vastgelegd.
- Er moeten afspraken zijn gemaakt over de (telefonische) bereikbaarheid van de huisarts en wanneer direct een alarmnummer moet worden gebeld.
Meer informatie
- Bureaukaart voor zwangere vrouwen 2022 (pdf)
- Infographic griepprik 2022 (pdf)
- NHG praktijkhandleiding griepvaccinatie (NHG.org)
- E-learning Griepvaccinatie in de praktijk (SPNG.nl)
- E-learning Communicatie rondom vaccinatie – Hoe ga ik met vaccinatietwijfelaars in gesprek? (Medischescholing.nl)
- Twijfeltelefoon.nl